سنجش و تحلیل فضایی سطح توسعه یافتگی دهستان های استان همدان

Authors

  • سمیه لطیفی دانشجوی دکتری توسعه کشاورزی دانشگاه تبریز دانشگاه تبریز، دانشکده کشاورزی، گروه ترویج و توسعه روستایی
  • شاپور ظریفیان دانشیار گروه ترویج و توسعه روستایی دانشگاه تبریز دانشگاه تبریز، دانشکده کشاورزی، گروه ترویج و توسعه روستایی
Abstract:

پژوهش حاضر با هدف تعیین سطح توسعه یافتگی دهستان‌های استان همدان با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند شاخصه انجام شده است. به منظور سنجش سطح توسعه دهستان‌ها 53 شاخص در هشت گروه شاخص‌های جمعیتی، زیربنایی، آموزشی، بهداشتی و درمانی، ارتباطی، خدماتی، اداری و سیاسی و اقتصادی و تولیدی تعریف و تنظیم گردید و وزن هر یک آنها با بهره‌گیری از روش‌های آنتروپی و AHP و تلفیق نتایج آنها تعیین شد. سپس سطح توسعه دهستان‌های استان با استفاده از تکنیک‌های TOPSIS، SAW و تاکسونومی عددی مشخص شد. برای رتبه‌بندی نهایی دهستان‌ها نتایج حاصل از هر سه تکنیک با استفاده از روش‌های میانگین رتبه‌ها، بردا و کاپلند ادغام گردید و دهستان‌ها براساس نتیجه نهایی رتبه‌بندی شدند. رتبه‌بندی نهایی دهستان‌های استان همدان به لحاظ سطح توسعه یافتگی نشان داد، دهستان‌های مهاجران شهرستان بهار، الوندکوه غربی شهرستان همدان و گرین شهرستان نهاوند در هر سه روش توسعه یافته‌ترین و دهستان‌های گیان شهرستان نهاوند، کمازان سفلی شهرستان ملایر و گل تپه شهرستان کبودراهنگ توسعه نیافته‌ترین دهستان‌های استان همدان می‌باشند. به لحاظ توسعه یافتگی بین دهستان‌های استان نابرابری زیادی وجود دارد و توزیع خدمات و امکانات در سطح دهستان‌ها براساس عدالت فضایی صورت نگرفته است. با توجه به نتایج بدست آمده توصیه می‌شود برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران تلاش خود را معطوف به یافتن چرایی فاصله‌ها و شکاف‌های توسعه‌ای دهستان‌های استان نمایند و با ایجاد و تقویت مراکز خدمات‌رسانی در سطح دهستان‌ها و روستاهای مرکزی زمینه دستیابی به تعادل‌ منطقه‌ای در دهستان‌های استان را فراهم آورند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سنجش سطوح توسعه یافتگی شهرستان های استان همدان (با تأکید بر رویکرد تحلیل منطقه¬ای)

      شناخت وضعیت موجود مناطق از لحاظ شاخص­های توسعه و مقایسه آنها با یکدیگر، اولین مرحله در برنامه­ریزی­های منطقه­ای و ایجاد تعادل و تأمین عدالت اجتماعی بین مناطق بشمار می­رود. هدف از تحریر این مقاله، تعیین درجه توسعه­یافتگی شهرستان­های استان همدان و تحلیل نابرابری­های منطقه­ای در این استان می­باشد. روش پژوهش، توصیفی– تحلیلی است. شاخص­های مورد بررسی متشکل از 39 شاخص، شامل شاخص­های بهداشتی– درم...

full text

تحلیل فضایی و سنجش توسعه یافتگی دهستان های شهرستان میاندوآب با استفاده از مدل تاپسیس فازی

برنامه ریزی فضایی یا سازماندهی فضایی روندی برای بهره ور سازی، آرایش منطقی، حفظ تعادل، توازن و هماهنگی بین جمعیت و تأسیسات اقتصادی ایجاد شده در فضای جغرافیایی و جلوگیری از بروز عدم تعادل و بازتاب های تخریبی و منفی در فضای سرزمین است. در این پژوهش 23 شاخص از شاخص های توسعه شهرستان میاندوآب شامل شاخص های اقتصادی- اجتماعی (5 زیر شاخص)، آموزشی- فرهنگی (8 زیر شاخص)، بهداشتی- درمانی (5 زیر شاخص) و شاخ...

full text

تحلیل مکانی- فضایی سطوح توسعه یافتگی دهستان های شهرستان بویراحمد

شناسایی ساختار سطوح توسعه یافتگی نواحی و توان های محیطی آن ها به منظور توزیع فضایی عادلانه منابع و خدمات در پهنه ملی و ناحیه ای در راستای توسعه یکپارچه از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. از این رو هدف اصلی این پژوهش تعیین سطوح توسعه یافتگی دهستان های شهرستان بویراحمد می باشد. به این منظور، با استفاده از 55 متغیر در قالب هفت شاخص اقتصادی، بهداشتی- درمانی، آموزشی، اداری- سیاسی، ارتباطات، کالبدی- فضا...

full text

سطح بندی توسعه یافتگی دهستان های استان اردبیل بر اساس مدل تاکسونومی عددی

به کارگیری معیارها و روش های کمّی جهت سطح بندی سکونتگاه ها در سیستم فضایی مناطق از سویی منجر به شناخت میزان نابرابری نقاط سکونتگاهی شده و از سوی دیگر معیاری جهت تلاش در راستای کاهش و رفع نابرابری های موجود میان آن ها محسوب می گردد. به منظور حل مسائل ناشی از عدم تعادل های منطقه ای، گام نخست شناخت و سطح بندی مناطق از نظر میزان برخورداری در زمینه های اجتماعی، اقتصادی و خدماتی می باشد. در این پژوهش ...

full text

بررسی و تحلیل سطح توسعه یافتگی نواحی روستایی با روش تحلیل عاملی (مطالعه موردی: دهستان وکیل آباد استان کرمان)

مناطق روستایی به عنوان کوچک ترین واحد جغرافیایی و تفاوت های موجود در آن ها، با وجود همگنی ها برای توسعه روستایی قابل مطالعه و بررسی است. توسعه روستایی جزئی از برنامه های توسعه هر کشور است، یکی از ارکان توسعه جامعیت و یکپارچه بودن آن در رفع عدم تعادل های اقتصادی و اجتماعی مناطق است و به منظور حل مسائل ناشی از عدم تعادل های منطقه ای، گام نخست شناخت و سطح بندی مناطق از نظر توسعه در زمینه های مختلف...

full text

سنجش وضعیت توسعه یافتگی شهرستان های استان همدان با استفاده از مدل تاکسونومی عددی

برنامه ریزی منطقه ای با هدف توسعه وکاهش نابرابری منطقه ای، از موضوعات مهم در کشورهای در حال توسعه محسوب می شود. اولین گام در برنامه ریزی منطقه ای شناخت نابرابری های اقتصادی– اجتماعی و فرهنگی نواحی مختلف می باشد. پژوهش حاضر به منظور تعیین درجه توسعه یافتگی بخش های گوناگون اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شهرستان های استان همدان و رتبه بندی آن ها بر اساس میزان توسعه یافتگی با استفاده از روش آنالیز تاکس...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 3

pages  281- 298

publication date 2017-10-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023